Ból gardła: objawy, przyczyny
i leczenie

Częste objawy łagodnego lub silnego bólu gardła¹:

• Problemy z przełykaniem
• Uczucie pieczenia w gardle
• Uczucie kłucia w gardle
• Suchość w gardle
• Łaskotanie w gardle
• Obrzęk gardła
• Obrzęk węzłów chłonnych (można je wyczuć w zagłębieniu między szyją a żuchwą)

Częste przyczyny bólu gardła²:

• Wirusowe infekcje gardła, spowodowane na przykład przez wirusy przeziębienia i grypy
• Bakteryjne infekcje gardła
• Alergie i katar sienny
• Zgaga (refluks kwasu żołądkowego do przełyku)
• Suche powietrze z klimatyzacji
• Palenie tytoniu
• Palenie bierne
• Nadwyrężenie głosu
• Czynniki środowiskowe (np. emisje pyłów i zanieczyszczenie powietrza)
• Istniejące schorzenia podstawowe, np. zaburzenia czynności tarczycy i chrapanie
• Działania uboczne leków, np. inhibitorów ACE, inhalatorów

Co możesz zrobić, aby złagodzić ból gardła³:

• Pij dużą ilość płynów.
• Oddychaj przez nos.
• Zapewnij odpowiednią wilgotność w pomieszczeniach, w których spędzasz najwięcej czasu, takich jak biuro, pokój dzienny czy sypialnia.
• Odpoczywaj.

• Nadmiernego eksploatowania głosu.
• Palenia tytoniu.
• Nadmiernego spożycia alkoholu.
• Gorącej lub kwaśnej żywności.
• Miejsc o złej jakości powietrza.

Kiedy powinieneś udać się do lekarza⁴:

Ból gardła często ustępuje samoistnie, ale można go złagodzić domowymi sposobami i innymi preparatami stosowanymi miejscowo. Jeśli objawy utrzymują się, nie ulegają poprawie lub nasilają się, należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym. Oto kilka rzeczy, na które warto zwrócić uwagę:

• Twoje objawy nasilają się lub nie ustępują po 3 dniach, nawet po podjęciu działań mających na celu złagodzenie bólu gardła.
• Oprócz suchości w gardle brakuje Ci tchu, masz trudności w oddychaniu lub poważne trudności w przełykaniu.
• Często boli Cię gardło.
• Masz wysoką temperaturę.

Ból gardła może mieć wiele różnych przyczyn. Oto najczęstsze z nich:

• Suchość w gardle
• Niska wilgotność powietrza lub picie niewystarczającej ilości wody może powodować uczucie suchości w gardle
• Infekcje wirusowe i bakteryjne

W ponad 90% przypadków ból gardła jest spowodowany przez wirusa^*. Rzadziej ma podłoże bakteryjne. Podczas gdy antybiotyki są często stosowane w leczeniu bólu gardła wywołanego przez bakterie, te same antybiotyki nie zwalczają wirusów.

Niewłaściwe stosowanie antybiotyków może prowadzić do powstania antybiotykoopornych bakterii oraz wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych, a antybiotykoterapia powinna być stosowana wyłącznie pod nadzorem lekarza.

^*dotyczy ostrego zapalenia błony śluzowej gardła i migdałków podniebiennych u osób dorosłych; Diagnostyka i leczenie wybranych infekcji oraz stanów zapalnych dróg oddechowych. Wytyczne dla lekarzy POZ, Lekarz POZ 5/2021.

• Zapalenie krtani⁵
  Jeśli Twoja krtań lub struny głosowe są obrzęknięte, możesz mieć zapalenie krtani. Pierwszym i najbardziej oczywistym objawem zapalenia krtani jest chrypa - od lekkiej aż do całkowitej utraty głosu (afonia).
• Zapalenie gardła⁶
  Typowe objawy zapalenia gardła obejmują ból w gardła i trudności z przełykaniem. Może także występować katar kaszel i chrypa.
• Zapalenie migdałków⁷
  Zapalenie migdałków jest częstą chorobą wieku dziecięcego, ale występuje również u nastolatków i dorosłych. Jest to infekcja migdałków znajdujących się w tylnej części gardła. Typowe objawy to obrzęknięte i silnie zaczerwienione migdałki z żółtym nalotem.

Istnieją kroki, które możesz podjąć, aby wzmocnić swój układ odpornościowy i zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia bólu gardła:

• Zadbaj o zrównoważoną dietę zawierającą różnorodne owoce i warzywa (co najmniej pięć porcji dziennie).
• Dobrze się wysypiaj - osiem godzin na dobę to zazwyczaj optymalna, wystarczająca ilość dla większości ludzi.
• Ćwicz regularnie, najlepiej na świeżym powietrzu.
• Staraj się unikać stresu lub opracuj sposoby radzenia sobie ze stresem.
• Nie pal - czynnie ani biernie.
• Pij dużo płynów, aby utrzymać gardło w stanie nawilżenia.
• W pomieszczeniach zamkniętych należy w miarę możliwości unikać przeciągów i klimatyzacji oraz stosować nawilżacz powietrza.